Ivan Karamaźov : An atheist, half brother and rationalist. “ในโลกที่ทุกอย่างมีเหตุและผล ข้าพเจ้าคือบุรุษผู้ซึ่งมีเหตุและผลอย่างเต็มเปี่ยม แล้วใยข้าจึงถูกกำหนดมาให้ต้อยต่ำในความเป็นตัวข้าเยี่ยงนี้” ทุกเคยคิดไหมครับว่าในโลกที่ความไม่เท่าเทียมก่อกำเนิด เราจะมีบางสิ่งบางอย่างที่ดูเหนือกว่าผู้อื่น บางครั้งเราก็แอบอิจฉาสิ่งที่ผู้อื่นได้รับ ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สินเงินทอง หรือ มรดกต่างๆ เราคือผู้แสดงตนต่อตนเองว่าเป็นผู้มีความรู้ที่ด้อยกว่าผู้อื่น และตรงจุดนี้เราก็จะพบว่าเจตจำนงเสรีของเราไม่มีอยู่จริง… ผมอ่าน “พี่น้องคารามาซอฟ” จบไปเมื่อเดือนกว่าๆ แล้วผมก็ไม่สามารถละทิ้งตัวละครตัวหนึ่ง “ อีวาน คารามาซอฟ ” ตัวละครที่เปรียบเสมือนด้านตรรกะของหัวสมองเวลาคุณพูดคุยกับบุคคลกลุ่มหนึ่งที่ไม่สามารถมีความรู้เทียบเท่าคุณ แต่พวกเค้าก็เหนือกว่าคุณในด้านอื่นๆ ทุกๆครั้งที่ตัวละครตัวนี้โผล่ออกมา มันทำให้เรานึกถึงเวลาเราเป็นหวัด หรือ โรคประจำตัวกำเริบ เช่นกันกับผมที่เป็นภูมิแพ้ เราจะเพ่งสมาธิกับการรบกวนทางจิตใจ แต่โรคประจำตัวเหล่านั้นดันทุรังสร้างบุคลิกภาพแย่ๆ ออกมาไม่ว่าจะเป็นการเช็ดน้ำมูก ต่างๆ หรือ การจามเสียงดัง จนไปรบกวนผู้อื่นในพื้นที่สาธารณะ ในเชิงจิตวิทยาพฤติกรรมมนุษย์ มันค่อนข้างแปลกที่สามารถสะท้อนบุคลิกภาพของคนกลุ่มหนึ่งออกมาได้ชัดเจน ผู้ที่มีความเฉลียวฉลาด มักเป็นคนสุดโต่งหรือมีภาวะที่สามารถสร้างวิวาทะในการเอาชนะผู้อื่น ในการแสดงจุดยืนของเค้า ”อีวาน คารามาซอฟ“ ตัวละครของเราก็เช่นเดียวกัน เค้าสามารถเอาชนะน้องชายของเค้าในการอธิบายเรื่องสภาวะที่เป็นอยู่ ความทุกข์ยากของเด็กซึ่งเค้าประสบพบเจอ ไม่ว่าจะเป็นประสบการณ์ของเค้าและ อโลชา(น้องชายของอีวาน) ความไม่เป็นเหตุและผลของชีวิต และความทุกข์ ที่พระเจ้านั้นไม่ได้ประธานให้ นี่คือข้อครหาแก่พระเจ้าและคือการทวงความยุติธรรมแบบเป็นเหตุและเป็นผล เอาหล่ะทีนี้ ผมจะพาคุณไปสู่วังวนของพวกลัทธิเสรีนิยม ที่กำลังกลายสภาพไปสู่สังคมแห่งเสรีภาพ ที่พวกเค้าสร้างขึ้นจากภาพลวงตา ขบวนการเสรีนิยมนั้นมุ่งหมายไปสู่สังคมที่มีเสรีภาพทางเศรษฐกิจ ทางสังคม และ ทางวัฒนธรรม พวกเราสามารถให้ความเป็นธรรมแก่ทุกคนเฉกเช่นเดียวกับพระเจ้า ไม่ว่าจะทาง กฏหมาย การปกครอง ทุกคนล้วนแล้วแต่ต้องพึงคำนึงถึงส่วนรวมอย่างมีเหตุและผล อีวาน ได้ยกตัวอย่างของเหตุการณ์ข่าวเพื่อทวงถามถึงความยุติธรรมต่อพระเจ้าเรื่องเหตุการณ์ที่หนูน้อยจากหมู่บ้านหนึ่งถูกหมาของหัวหน้าหมู่บ้าน วิ่งไล่ต้อนและกัดหนูน้อยคนนั้นจนตาย และแม่ของหนูน้อยก็ยังรู้สึกลึกซึ้งกินใจกับการบูชาพระเจ้าของหัวหน้าหมู่บ้าน ความยุติธรรมของพระเจ้าคือการพรากลูก พรากแม่ไปอย่างนั้นหรอ? หลังจากลงเอยวิวาทะนั้นเสร็จแล้ว สิ่งที่เราควานก็คืออำนาจและความยุติธรรมที่มีเหตุผล และความยุติธรรมในการปกครอง เค้าได้แต่งบทกวีจากสเปนเพื่อเป็นเครื่องเตือนใจและท้าทายพระเยซูคริสที่ถือกำเนิดขึ้นมาใหม่ในทศวรรษที่ 15 ทุกอย่างมีเหตุและมีผล มีที่มาและที่ไป มนุษย์นั้นสูงส่งและสามารถดึงสวรรค์ลงมา และ ยืนเหยียบย่ำอยู่กับปุยเมฆนุ่มๆ โดยที่ อีวาน ก็ไม่ได้ตระหนักถึงเรื่องไฟจากสวรรค์ที่ทำลายตนเองของมนุษย์ สิ่งที่ง่ายที่สุดมีเหตุผลที่สุด คือ ความตายอันเป็นนิรันดร์ ที่เหตุและผลก็ไม่สามารถชี้ถึงปรากฏการณ์นี้ได้ ทำไมผมจึงหยิบยกตัวละครนี้มาอธิบาย ผมเชื่ออย่างนี้ว่าตัวละครที่ดำเนินเรื่องไปสามตัว อีวาน คือ ปริศนาที่สุด ตัวละครที่มีความเป็นตรรกะที่สุด ที่ถูกหยิบยกขึ้นมาต่อสู้กับจิตใจของมนุษย์ ในวันที่เรามีเหตุและผลที่สุด หรือ วันที่ป่วยตัวละครนี้เปรียบเสมือนร่างที่สถิตอยู่กับเรา เหมือนปีศาจ ที่คอยทิ่มแทงความอ่อนแอของเรา