ในมุมมองส่วนตัว คำแนะนำด้านสุขภาพ โภชนาการ การรักษาโรคต่างๆ ล้วนมี Bias โดยเฉพาะหากคำแนะนำเหล่านั้นต้องอ้างอิงงานวิจัยที่มีความน่าเชื่อถือระดับสูง ผู้เข้าร่วมทดลองมากๆ คำถามง่ายๆคือ 1.ผู้อนุมัติตีพิมพ์มีส่วนได้ส่วนเสียกับงานวิจัยเหล่านั้นไหม 2.ผู้ให้งบสนับสนุนงานวิจัยหากเป็นบริษัทเชิงพาณิชย์ เช่น บริษัทยา, บริษัทอาหาร เรามั่นใจได้อย่างไรว่าบริษัทเหล่านั้นจะไม่มีอิทธิพลต่อผลสรุปจากงานวิจัยนั้น 3.Barrier to entry สูง กล่าวสั้นๆคือ ต้องมีเงินทุนระดับสูง มีเครือข่าย มีทีมงาน กว่าจะทำงานวิจัยหนึ่งขึ้นมาได้ แล้วคำถามคือถ้ามีสิ่งที่มันเป็นความจริง เป็นสิ่งที่ดีต่อชีวิตคนจริงๆแต่ไม่ถูกนำมาทำงานวิจัยเพราะปัญหาด้านเงินทุนหรือไม่ถูกตีพิมพ์ สิ่งเหล่านี้จะถูกสังคมปัดตกเพียงเพราะมันไม่ถูกตีพิมพ์ มันไม่ถูกนำมาวิจัยในการทดลองขนาดใหญ่เช่นนั้นหรือ ? Bias ในโลกปัจจุบันที่พบเห็นคือ 1.มี paper สนับสนุนความคิดดังกล่าวไหม 2.ถูกตีพิมพ์ลงในวารสารชื่อดังไหม impact factor เท่าไหร่ 3.เป็น Meta-analysis ไหม กลุ่มตัวอย่างมากพอไหม โดยสรุปผมมองว่าสิ่งที่มันเป็นความจริง สิ่งที่มันมีคุณค่าในตัวมัน ไม่ว่าจะยาหรืออาหารใดๆที่ยัง undiscovered หรือไม่ถูกกล่าวถึงในกระแสหลัก มันก็จะยังเป็นจริงอยู่วันยันค่ำ แม้ไม่ได้ตีพิมพ์ลงวารสารชื่อดัง แม้จะไม่ได้ถูกจัดอยู่ในคำแนะนำทางการแพทย์ตำราใดๆเลยก็ตาม ปล. ทั้งนี้หลายๆคำแนะนำในปัจจุบันก็เป็นสิ่งที่ดีมีคุณค่านะแต่สำคัญคือว่าเราจะแยกคำแนะนำที่มีคุณค่าจริงๆและคำแนะนำที่มีผลประโยชน์เบื้องหลังออกจากกันได้อย่างไร ตรงนั้นน่าจะเป็นประโยชน์กับสังคมมากกว่า #siamstr