#Monero Cypherpunk ve Kripto-anarşist ideallerin eyleme geçmiş ve taviz vermeden ilerleyen yegâne hâlidir.
Prof. Bernardo de la Paz
npub1e7ds...u0wq
Private Property, Privacy, Anarchy, Therefore Monero
49fJmbTwkdUTkHkRa69UqXSBbDZkJR9R1eRF7heUNhbTeQjwAW7uHpeYAn1hfvNkgHScjkT6UMeGG6zHo8whsxNTKBXDJrn
Eğer manipüle edilemezseniz nefret edilirsiniz.
2020 yılında ABD hükümeti, bir ağı hack'lemeye çalıştı ancak başarısız oldu. Bu yüzden bu işi yapabilecek herkese 625.000 dolar (daha sonra da 1,2 milyon dolara kadar yükselen) ödül vadettiler. Bu faaliyet yasaldı ve kamu tarafından finanse ediliyordu. Peki hedef neydi? Anonim olmak üzere tasarlanmış bir kriptografik para. Devlet ve diğer entiteler yıllarca Bitcoin ve Ethereum kullanıcılarını kolaylıkla takip etti ve ediyor. Cüzdanlar, transaksiyonlar, IP adresleri, hepsi izlenebilirdir.
Ancak kıramadıkları bir kripto para vardı: Monero (XMR)
En başından beri takip edilemez olmak üzere tasarlanan Monero, diğer blok zincirlerinin kurallarına göre oynamadı: Yani Monero'da görünür gönderici/alıcı adresleri, görünür işlem tutarları, ilişkilendirilebilir işlem geçmişi yoktur.
IRS (ABD Gelir İdaresi) ve diğer vergilendirici zorba kurumlar için bu tam bir finansal kara delikti. Bu yüzden ona karşı savaş ilan ettiler -hem de başına ödül koyarak.
Eylül 2020'de IRS açık bir meydan okuma duyurdu: Monero'da işlem izini sürebilecek kişiye 625.000 dolar ödül. Blokzincir gözetim firmaları ve analizcileri sıraya girdi. Ama kimse onu hack'leyemedi, blokzincirini ifşa edemedi. Monero yarattığı etkiyi fazlasıyla hissettirdi. Diğer kripto para birimleri Wall Street'in oyuncağı hâline gelirken, Monero tamamen başka bir şeye, yani mülkiyet haklarının teminatı olan meşru mahremiyete ihtiyaç duyabilecek insanlar için bir kalkana dönüşüyordu.
Aslında Monero'nun kullanıcıları medyanın sürekli öne sürdüğü gibi sadece darknet pazaryeri satıcıları değil, sürgündeki gazetecilerdir, düşman rejimlerdeki aktivistlerdir, yolsuzluğu ifşa eden ihbarcılardır, muhalefeti suç kapsamına almış hükümetler altında yaşayan sıradan vatandaşlardır.
Burada bir distopya hayal etmenize gerek yok. Distopya zaten şu anda yaşanıyor. Nijerya Hükümeti, protestocuların banka hesaplarını dondurdu. Kanada Hükümeti, traktörleri ve kamyonlarıyla protesto haklarını kullanan tüm çiftçilerin ve sürücülerin finansal hizmetlere erişimini engelledi. Hindistan Hükümeti, çiftçi protestoları sırasında aktivistlerin fonlarını dondurdu. Türkiye Hükümeti, deprem zamanlarında endişeli bireylerin bir araya gelerek oluşturduğu gönüllü yardım fonlarına el koydu. Bu yerlerde mahremiyet bir lüks değil, müsadere ve gasba karşı bir korunma ve güvencedir. Monero bu yüzden çok önemlidir. İnsanlara finansal gözetim ve müdahale korkusu olmadan faaliyet göstermenin bir yolunu sunmaktadır.
→ Banka kaydı ve takibi yoktur.
→ Fişlenebilir hesap yoktur.
→ İfşa edilebilir bağışçılar yoktur.
İzi sürülemeyen paranın gücü budur. Kötü bir şeyi sakladığınız için değil, tam aksine, iyi bir şeyi, yani değerlerinizi, özgürlüğünüzü ve güvenliğinizi koruduğunuz için Monero meşru bir güçtür. Yine de hâlâ mahremiyete ihtiyacınız olmadığını mı düşünüyorsunuz?
Bağış geçmişinizin fişlendiği, bankanızın bir sosyal medya paylaşımınız yüzünden hesabınızı dondurduğu, yaptığınız harcamaların bir devlet gözetim yapay zekâsını beslediği bir ülkede yaşamayı deneyin. Böyle bir dünya şu an mevcut. Bakınız: CBDC.
Mahremiyet bir opsiyon değil, gerekliliktir. Bu nedenle, mahremiyet en başından itibaren inşa edilmelidir -sonradan yamalanmamalıdır.
IRS, Monero'yu kırmaya çalıştı. Başarısız oldular ve olmaya devam ediyorlar. Çünkü Monero asla sadece bir kod değildi -kriptografi ile yazılmış bir direnişti. Eğer mahremiyetin önemli olduğuna inanıyorsanız, 
ilk ve en büyük adımınızı atacağınız yerdir.
2020 yılında ABD hükümeti, bir ağı hack'lemeye çalıştı ancak başarısız oldu. Bu yüzden bu işi yapabilecek herkese 625.000 dolar (daha sonra da 1,2 milyon dolara kadar yükselen) ödül vadettiler. Bu faaliyet yasaldı ve kamu tarafından finanse ediliyordu. Peki hedef neydi? Anonim olmak üzere tasarlanmış bir kriptografik para. Devlet ve diğer entiteler yıllarca Bitcoin ve Ethereum kullanıcılarını kolaylıkla takip etti ve ediyor. Cüzdanlar, transaksiyonlar, IP adresleri, hepsi izlenebilirdir.
Ancak kıramadıkları bir kripto para vardı: Monero (XMR)
En başından beri takip edilemez olmak üzere tasarlanan Monero, diğer blok zincirlerinin kurallarına göre oynamadı: Yani Monero'da görünür gönderici/alıcı adresleri, görünür işlem tutarları, ilişkilendirilebilir işlem geçmişi yoktur.
IRS (ABD Gelir İdaresi) ve diğer vergilendirici zorba kurumlar için bu tam bir finansal kara delikti. Bu yüzden ona karşı savaş ilan ettiler -hem de başına ödül koyarak.
Eylül 2020'de IRS açık bir meydan okuma duyurdu: Monero'da işlem izini sürebilecek kişiye 625.000 dolar ödül. Blokzincir gözetim firmaları ve analizcileri sıraya girdi. Ama kimse onu hack'leyemedi, blokzincirini ifşa edemedi. Monero yarattığı etkiyi fazlasıyla hissettirdi. Diğer kripto para birimleri Wall Street'in oyuncağı hâline gelirken, Monero tamamen başka bir şeye, yani mülkiyet haklarının teminatı olan meşru mahremiyete ihtiyaç duyabilecek insanlar için bir kalkana dönüşüyordu.
Aslında Monero'nun kullanıcıları medyanın sürekli öne sürdüğü gibi sadece darknet pazaryeri satıcıları değil, sürgündeki gazetecilerdir, düşman rejimlerdeki aktivistlerdir, yolsuzluğu ifşa eden ihbarcılardır, muhalefeti suç kapsamına almış hükümetler altında yaşayan sıradan vatandaşlardır.
Burada bir distopya hayal etmenize gerek yok. Distopya zaten şu anda yaşanıyor. Nijerya Hükümeti, protestocuların banka hesaplarını dondurdu. Kanada Hükümeti, traktörleri ve kamyonlarıyla protesto haklarını kullanan tüm çiftçilerin ve sürücülerin finansal hizmetlere erişimini engelledi. Hindistan Hükümeti, çiftçi protestoları sırasında aktivistlerin fonlarını dondurdu. Türkiye Hükümeti, deprem zamanlarında endişeli bireylerin bir araya gelerek oluşturduğu gönüllü yardım fonlarına el koydu. Bu yerlerde mahremiyet bir lüks değil, müsadere ve gasba karşı bir korunma ve güvencedir. Monero bu yüzden çok önemlidir. İnsanlara finansal gözetim ve müdahale korkusu olmadan faaliyet göstermenin bir yolunu sunmaktadır.
→ Banka kaydı ve takibi yoktur.
→ Fişlenebilir hesap yoktur.
→ İfşa edilebilir bağışçılar yoktur.
İzi sürülemeyen paranın gücü budur. Kötü bir şeyi sakladığınız için değil, tam aksine, iyi bir şeyi, yani değerlerinizi, özgürlüğünüzü ve güvenliğinizi koruduğunuz için Monero meşru bir güçtür. Yine de hâlâ mahremiyete ihtiyacınız olmadığını mı düşünüyorsunuz?
Bağış geçmişinizin fişlendiği, bankanızın bir sosyal medya paylaşımınız yüzünden hesabınızı dondurduğu, yaptığınız harcamaların bir devlet gözetim yapay zekâsını beslediği bir ülkede yaşamayı deneyin. Böyle bir dünya şu an mevcut. Bakınız: CBDC.
Mahremiyet bir opsiyon değil, gerekliliktir. Bu nedenle, mahremiyet en başından itibaren inşa edilmelidir -sonradan yamalanmamalıdır.
IRS, Monero'yu kırmaya çalıştı. Başarısız oldular ve olmaya devam ediyorlar. Çünkü Monero asla sadece bir kod değildi -kriptografi ile yazılmış bir direnişti. Eğer mahremiyetin önemli olduğuna inanıyorsanız, getmonero.org, The Monero Project
The Monero Project
Monero, a digital currency that is secure, private, and untraceable
KUYRUK EMİSYONU NEDEN HARİKA BİR FİKİRDİR?
+ MADENCİLERİ SONSUZA KADAR TEŞVİK EDER
Kuyruk emisyonu olmazsa, gelecekte işlem ücretlerine güvenmek zorunda kalınacaktır ki bu da daha az öngörülebilir ve daha volatil bir durum anlamına gelmektedir.
+ UZUN VADELİ PROTOKOL GÜVENLİĞİNİ GÜÇLENDİRİR
Garanti edilen bir ödülün varlığı, blokları doğrulamak için her zaman teşvik edici olacaktır.
+ AŞIRI ENFLASYON OLMADAN EKONOMİK AKICILIK SAĞLAR
Emisyon sabittir (blok başına ~0,6 XMR), bu da enflasyonun zaman geçtikçe daha da düşük olmasını garanti eder.
+ PARASAL DOLAŞIMI KORUR
Coin üretimi sayesinde, ikincil piyasaya %100 bağlı kalmadan ekosistemleri besleyecek yeni girdiler elde edilebilir.
Monero'nun dezenflasyonist arzı, esasında denetlenebilen, madencileri ağın güvenliğini sağlama konusunda daima teşvik eden, yılda %1'den daha az oranda ve giderek daha da azalacak bir enflasyon oranı sağlar. Monero'nun 18,4 milyon coin'lik temel emisyonu 9 Haziran 2022'de 2641623. blokla tamamlanmıştır. Bundan sonra, kuyruk emisyonu (tail emission) her 2 dakikada bir oluşan blok başına 0,6 XMR blok ödülü verecek ve yılda yaklaşık 157.680 Moneroj üretecektir.
Bitcoin gibi Monero da yeni coin üretimi için Proof of Work (İş Kanıtı) madenciliğini kullanır. Planlanmış yarılanmalar yerine, Monero'daki blok ödülü, blok ödülünün süresiz olarak 0,6 XMR'de sabitleneceği kuyruk emisyon aşamasına ulaşana kadar her blokta azalmıştır. Monero'nun %0,87'lik enflasyon oranı kuyruk emisyonunun başladığı yıldaki altın (%1,5) ile Bitcoin'den (%1,8) daha düşüktür ve ABD Doları (%9) ya da Euro'ya (%8) kıyasla son derece önemsizdir. Kuyruk emisyonu madencileri teşvik eder ve gelecekte istikrarlı bir coin arzı sağlar. Buna karşılık, Bitcoin'in blok ödülü 2032'de 1 BTC'nin altına, 2056'da da 0,01 BTC'ye düşer ve 2140'ta tamamen sona ererek mutlak bir şekilde spekülatif bir ücret piyasasına yol açar. Devletin öngörülemeyen ve dışsal kararları yerine matematik, elektrik ve açık kaynak kodu tarafından kontrol edilen öngörülebilir bir dezenflasyonist arz, sizin ve birikimleriniz için daha güvenlidir. Kuyruk emisyonuna ulaştıktan sonra, Monero'nun yıllık enflasyon oranı %0,87'den başlar ve her yıl azalarak asimptotik olarak %0'a yaklaşır. Sabit bir kuyruk emisyonu, madencileri ağı güvence altına almaya teşvik eder, yani hiçbir zaman yalnızca işlem ücretlerine güvenmeleri gerekmeyecektir. Buna ek olarak, gelecekte istikrarlı bir şekilde sağlanacak coin arzı, kullanıcıların ve tüccarların Monero elde etmesini, kazanmasını ve harcamasını kolaylaştırırken, dezenflasyonist ihraç insanların birikimlerini korur. Tıpkı Bitcoin gibi, Monero'nun arzı da denetlenebilir. Blok ödülleri şeffaftır ve herhangi bir blok gezgininde (block explorer) görüntülenebilir.
Xmrchain.net
Xmrscan.org
Monero.com/explorer
Buna ek olarak, kriptografik aralık kanıtları (zero-knowledge range-proofs), işlem ayrıntılarını gizli tutarken arzın şişirilmediğini matematiksel olarak kanıtlar. Düğümler her işlem için aralık kanıtlarını doğrulayarak ağı enflasyon hatalarına (inflation bugs) veya istismarlara (inflation exploits) karşı korur. Monero hiçbir taviz vermeden değerlerinizi, mahremiyetinizi ve paranızı aynı anda korur. Monero birden fazla avantaj sunar:
- Güçlü temel zincir üstü mahremiyet, hesap bakiyelerinin, adreslerin ve işlem geçmişinin herkese açık olarak görüntülenmediği anlamına gelir.
- 2 dakikalık blok oluşturma süreleri ve 1 sentin altındaki işlem ücretleri, işlemlerin herkes için hızlı ve hesaplı olmasını sağlar.
- Çifte harcamaya karşı koruma sayesinde güvenli sıfır onay işlemleri (zero confirmation transactions) mümkün kılar.
- Yalnızca CPU madenciliği (ASIC direnci) sayesinde tüm kullanıcılar ağı destekleyebilir ve normal bilgisayarlarla Monero kazanabilir.
- ASIC'ler olmayınca merkezîleşme riski de ortadan kalkar.
- Spekülasyon ve HODLing mentalitesi ile sınırlı kalmadan gerçek hayatta benimsenmeye, geniş çaplı kullanım senaryolarına ve KYC'siz döngüsel ekonomilere odaklanan toplulukların oluşumunu ve gelişimini kolaylaştırır.
- Üçüncü taraf yatırımcılar tarafından değil de Monero Topluluğu tarafından finanse edilerek mahremiyet ve kullanıcı deneyiminde sürekli geliştirme ve iyileştirmeleri garanti altına alır.
- Bitcoin'in hatalarından ders çıkarır.
Monero'nun dezenflasyonist arzı, esasında denetlenebilen, madencileri ağın güvenliğini sağlama konusunda daima teşvik eden, yılda %1'den daha az oranda ve giderek daha da azalacak bir enflasyon oranı sağlar. Monero'nun 18,4 milyon coin'lik temel emisyonu 9 Haziran 2022'de 2641623. blokla tamamlanmıştır. Bundan sonra, kuyruk emisyonu (tail emission) her 2 dakikada bir oluşan blok başına 0,6 XMR blok ödülü verecek ve yılda yaklaşık 157.680 Moneroj üretecektir.
Bitcoin gibi Monero da yeni coin üretimi için Proof of Work (İş Kanıtı) madenciliğini kullanır. Planlanmış yarılanmalar yerine, Monero'daki blok ödülü, blok ödülünün süresiz olarak 0,6 XMR'de sabitleneceği kuyruk emisyon aşamasına ulaşana kadar her blokta azalmıştır. Monero'nun %0,87'lik enflasyon oranı kuyruk emisyonunun başladığı yıldaki altın (%1,5) ile Bitcoin'den (%1,8) daha düşüktür ve ABD Doları (%9) ya da Euro'ya (%8) kıyasla son derece önemsizdir. Kuyruk emisyonu madencileri teşvik eder ve gelecekte istikrarlı bir coin arzı sağlar. Buna karşılık, Bitcoin'in blok ödülü 2032'de 1 BTC'nin altına, 2056'da da 0,01 BTC'ye düşer ve 2140'ta tamamen sona ererek mutlak bir şekilde spekülatif bir ücret piyasasına yol açar. Devletin öngörülemeyen ve dışsal kararları yerine matematik, elektrik ve açık kaynak kodu tarafından kontrol edilen öngörülebilir bir dezenflasyonist arz, sizin ve birikimleriniz için daha güvenlidir. Kuyruk emisyonuna ulaştıktan sonra, Monero'nun yıllık enflasyon oranı %0,87'den başlar ve her yıl azalarak asimptotik olarak %0'a yaklaşır. Sabit bir kuyruk emisyonu, madencileri ağı güvence altına almaya teşvik eder, yani hiçbir zaman yalnızca işlem ücretlerine güvenmeleri gerekmeyecektir. Buna ek olarak, gelecekte istikrarlı bir şekilde sağlanacak coin arzı, kullanıcıların ve tüccarların Monero elde etmesini, kazanmasını ve harcamasını kolaylaştırırken, dezenflasyonist ihraç insanların birikimlerini korur. Tıpkı Bitcoin gibi, Monero'nun arzı da denetlenebilir. Blok ödülleri şeffaftır ve herhangi bir blok gezgininde (block explorer) görüntülenebilir.
Xmrchain.net
Xmrscan.org
Monero.com/explorer
Buna ek olarak, kriptografik aralık kanıtları (zero-knowledge range-proofs), işlem ayrıntılarını gizli tutarken arzın şişirilmediğini matematiksel olarak kanıtlar. Düğümler her işlem için aralık kanıtlarını doğrulayarak ağı enflasyon hatalarına (inflation bugs) veya istismarlara (inflation exploits) karşı korur. Monero hiçbir taviz vermeden değerlerinizi, mahremiyetinizi ve paranızı aynı anda korur. Monero birden fazla avantaj sunar:
- Güçlü temel zincir üstü mahremiyet, hesap bakiyelerinin, adreslerin ve işlem geçmişinin herkese açık olarak görüntülenmediği anlamına gelir.
- 2 dakikalık blok oluşturma süreleri ve 1 sentin altındaki işlem ücretleri, işlemlerin herkes için hızlı ve hesaplı olmasını sağlar.
- Çifte harcamaya karşı koruma sayesinde güvenli sıfır onay işlemleri (zero confirmation transactions) mümkün kılar.
- Yalnızca CPU madenciliği (ASIC direnci) sayesinde tüm kullanıcılar ağı destekleyebilir ve normal bilgisayarlarla Monero kazanabilir.
- ASIC'ler olmayınca merkezîleşme riski de ortadan kalkar.
- Spekülasyon ve HODLing mentalitesi ile sınırlı kalmadan gerçek hayatta benimsenmeye, geniş çaplı kullanım senaryolarına ve KYC'siz döngüsel ekonomilere odaklanan toplulukların oluşumunu ve gelişimini kolaylaştırır.
- Üçüncü taraf yatırımcılar tarafından değil de Monero Topluluğu tarafından finanse edilerek mahremiyet ve kullanıcı deneyiminde sürekli geliştirme ve iyileştirmeleri garanti altına alır.
- Bitcoin'in hatalarından ders çıkarır.
Darknet piyasaları ve pazaryerleri (bundan sonra DNM diyeceğim), Bitcoin'in hem tanınırlığının artmasının yegâne sebebidir hem de yeni bir para olma özelliğini kaybetmesinin habercisidir.
Bitcoin'in bir zamanlar DNM'lerde başlıca ödeme aracı olmasının tek bir nedeni vardı.
İnsanlar bunun özgün bir eşler arası elektronik para sistemi olduğunu ve yetkililerin denetiminden bağımsız olarak kendi tercihlerine göre, yani gönüllü alışveriyler apabilecekleri mahrem, anonim ve kolaylıkla ikame edilebilir bir finansal mübadele aracı olduğunu düşünüyorlardı.
Bu yanılgı nedeniyle, insanlar yasal ya da yasadışı yollardan, aslında pek de mahrem olamadan transaksiyonlar gerçekleştirdiler ve karşılığında tamamen şeffaf ve suç unsuru sayılabilecek işlemler için para cezasına çarptırıldılar, tutuklandılar ya da hapsedildiler.
Sıfır finansal mahremiyet, anonimlik veya ikame edilebilirlik sunan şeffaf bir finansal muhasebe defteri olarak Bitcoin'in kırılganlığı DNM kullanıcıları için belirgin hâle geldikçe kullanımı üstel olarak azaldı ve artık nadiren (çok meşakkatli metotlar üzerinden) kullanılıyor.
DNM'ler, hoşa gitsin ya da gitmesin, yeni teknolojiler için en saf test alanıdır, çünkü teknoloji hapsedilmeye yol açıyorsa, daha üstün bir alternatif için terk edilmelidir.
DNM'ler temelde kusurlu olan Bitcoin'in yerini almak üzere yeni eşler arası elektronik para biçimlerini denerken, Bitcoin psödö-karizmatik şahıslar, artniyetleri ispatlı entiteler ve genel bağnazlık sayesinde ana akım hâline geldi.
Bitcoin’in yeni bir para için en ideal test alanında tutunamaması, hevesli ama cahil kullanıcıların bunu tamamen kavrayamamasına ve erken Bitcoincilerin fiat-BTC ve BTC-fiat arasındaki arbitraj fırsatından büyük kazançlar elde etmek için bu durumu örtbas etmesine bağlanabilir. Eğitimsiz yeni Bitcoin meraklıları ve yağmacı para arbitraj fırsatçılarının bu kombinasyonu Bitcoin'in bugünkü durumunu yaratmıştır. Ana akım, bir tür hipnoz altında Bitcoin'in temelden kusurlu teknolojisine bir mesihmişçesine hayranlıkla odaklanırken, DNM'ler Bitcoin'in temel aldığı esas davayı takip eden ve Bitcoin'in hatalarından ders çıkararak inovasyonlar getiren bir teknoloji benimsedi: Monero.
Monero anonim, mahrem ve tüm birimlerinin birbirleriyle ikamesi kolay bir eşler arası elektronik nakit sistemidir. Sade, basit ve tüm bu özellikleri varsayılan-öntanımlı olarak sağlama tasarımını mükemmel bir şekilde hayata geçiren Monero, artık piyasalarda işlem yapmak için belirlenen başat yöntemdir. DNM forumları, kullanılacak ve daha yaygın olarak kullanılması gereken tek şeyin Monero olduğunu belirten kullanıcı kılavuzları ve “topluluk vizyonları” oluşturmuştur. Monero, insanların Bitcoin alırken ve kullanırken düşündüklerinin ve amaçladıklarının ta kendisidir ve bunu gerçek zamanlı olarak DNM'lerde başlıca ve güvenilir mübadele aracı şeklinde kullanmalarıyla kanıtlamaktadır.
Bitcoin aynı zamanda tek bir amacı olan bir dümen hâline gelmiştir: Basit bir arbitraj yöntemiyle fiat para hortumlamak için eşler arası sansüre dayanıklı bir elektronik nakit sistemi olduğuna insanları ikna etmek ve bunu durmadan tekrar etmek.
Oysa gerçekte hiç de bu şekilde satıldığı gibi değildir ve aslında bu özelliklerin tam tersinedir. Buna karşın Monero, sadece eski paraların değil, Bitcoin'in de kusurlarını gideren teknolojik bir harikadır, ancak pek yaygın olarak anlaşılamamıştır. Bitcoin'i ünlü yapan aynı piyasalar Bitcoin'i terk ederken bu kararlarındaki ana etmen Monero olmuştur. Bu durum, önemli olmanın ötesinde, üstün teknolojinin gerçek zamanlı olarak kontrolü ele geçirmesinin ampirik bir örneğidir. Yeraltı piyasaları, açık piyasaları oluşturur ve açık piyasalar da, ancak zamanla ve nihayetinde kavrayışla, yeraltı piyasalarının bir yansıması olur.
İnsanlar bunun özgün bir eşler arası elektronik para sistemi olduğunu ve yetkililerin denetiminden bağımsız olarak kendi tercihlerine göre, yani gönüllü alışveriyler apabilecekleri mahrem, anonim ve kolaylıkla ikame edilebilir bir finansal mübadele aracı olduğunu düşünüyorlardı.
Bu yanılgı nedeniyle, insanlar yasal ya da yasadışı yollardan, aslında pek de mahrem olamadan transaksiyonlar gerçekleştirdiler ve karşılığında tamamen şeffaf ve suç unsuru sayılabilecek işlemler için para cezasına çarptırıldılar, tutuklandılar ya da hapsedildiler.
Sıfır finansal mahremiyet, anonimlik veya ikame edilebilirlik sunan şeffaf bir finansal muhasebe defteri olarak Bitcoin'in kırılganlığı DNM kullanıcıları için belirgin hâle geldikçe kullanımı üstel olarak azaldı ve artık nadiren (çok meşakkatli metotlar üzerinden) kullanılıyor.
DNM'ler, hoşa gitsin ya da gitmesin, yeni teknolojiler için en saf test alanıdır, çünkü teknoloji hapsedilmeye yol açıyorsa, daha üstün bir alternatif için terk edilmelidir.
DNM'ler temelde kusurlu olan Bitcoin'in yerini almak üzere yeni eşler arası elektronik para biçimlerini denerken, Bitcoin psödö-karizmatik şahıslar, artniyetleri ispatlı entiteler ve genel bağnazlık sayesinde ana akım hâline geldi.
Bitcoin’in yeni bir para için en ideal test alanında tutunamaması, hevesli ama cahil kullanıcıların bunu tamamen kavrayamamasına ve erken Bitcoincilerin fiat-BTC ve BTC-fiat arasındaki arbitraj fırsatından büyük kazançlar elde etmek için bu durumu örtbas etmesine bağlanabilir. Eğitimsiz yeni Bitcoin meraklıları ve yağmacı para arbitraj fırsatçılarının bu kombinasyonu Bitcoin'in bugünkü durumunu yaratmıştır. Ana akım, bir tür hipnoz altında Bitcoin'in temelden kusurlu teknolojisine bir mesihmişçesine hayranlıkla odaklanırken, DNM'ler Bitcoin'in temel aldığı esas davayı takip eden ve Bitcoin'in hatalarından ders çıkararak inovasyonlar getiren bir teknoloji benimsedi: Monero.
Monero anonim, mahrem ve tüm birimlerinin birbirleriyle ikamesi kolay bir eşler arası elektronik nakit sistemidir. Sade, basit ve tüm bu özellikleri varsayılan-öntanımlı olarak sağlama tasarımını mükemmel bir şekilde hayata geçiren Monero, artık piyasalarda işlem yapmak için belirlenen başat yöntemdir. DNM forumları, kullanılacak ve daha yaygın olarak kullanılması gereken tek şeyin Monero olduğunu belirten kullanıcı kılavuzları ve “topluluk vizyonları” oluşturmuştur. Monero, insanların Bitcoin alırken ve kullanırken düşündüklerinin ve amaçladıklarının ta kendisidir ve bunu gerçek zamanlı olarak DNM'lerde başlıca ve güvenilir mübadele aracı şeklinde kullanmalarıyla kanıtlamaktadır.
Bitcoin aynı zamanda tek bir amacı olan bir dümen hâline gelmiştir: Basit bir arbitraj yöntemiyle fiat para hortumlamak için eşler arası sansüre dayanıklı bir elektronik nakit sistemi olduğuna insanları ikna etmek ve bunu durmadan tekrar etmek.
Oysa gerçekte hiç de bu şekilde satıldığı gibi değildir ve aslında bu özelliklerin tam tersinedir. Buna karşın Monero, sadece eski paraların değil, Bitcoin'in de kusurlarını gideren teknolojik bir harikadır, ancak pek yaygın olarak anlaşılamamıştır. Bitcoin'i ünlü yapan aynı piyasalar Bitcoin'i terk ederken bu kararlarındaki ana etmen Monero olmuştur. Bu durum, önemli olmanın ötesinde, üstün teknolojinin gerçek zamanlı olarak kontrolü ele geçirmesinin ampirik bir örneğidir. Yeraltı piyasaları, açık piyasaları oluşturur ve açık piyasalar da, ancak zamanla ve nihayetinde kavrayışla, yeraltı piyasalarının bir yansıması olur.
Monero nedir? Nasıl ortaya çıktı?
Bitcoin devrim niteliğinde bir yenilikti. Eşler arası dijital nakit paranın bankalar olmadan da işleyebileceğini kanıtladı. Herkesin erişebileceği işlemleri, merkezî ve güvene dayalı olmayan bir şekilde iş kanıtı ile birleştirdi. Ancak bunun bir bedeli vardı...
Bitcoin'in muhasebe defteri herkese açıktır. Her işlem şeffaf ve izlenebilirdir. Herkes paranın bir adresden diğerine geçişini takip edebilir. Bu da onu dijital nakitten çok, halka açık bir muhasebe defterindeki dijital çeklere benzer hâle getirir. Bu izlenebilirlik, nakit paranın temel ilkelerini ihlal eder.
https://link.springer.com/chapter/10.1007/3-540-46766-1_27
1991 yılında yayınlanmış "Universal Electronic Cash" başlıklı makalenin yazarları Tatsuaki Okamoto ve Kazuo Ohta'ya göre, ideal dijital nakit aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
+ İzlenemezlik, yani bir transaksiyonu kimin gönderdiğini tespit edemememiz.
+ İlişkilendirilemezlik, yani iki farklı transaksiyonun aynı kişiye yapılıp yapılmadığını bilemememiz.
Bitcoin her ikisinde de sınıfta kalıyor ve işte burada CryptoNote devreye giriyor.
2013 yılında, Nicolas van Saberhagen müstear adını kullanan ve kimliği bilinmeyen bir yazar, Bitcoin'in kusurlarını gidermek için bir protokol önerdi. Bu protokol, Monero'nun temelini oluşturacaktı.
https://web.getmonero.org/resources/research-lab/pubs/cryptonote-whitepaper.pdf
Monero = CryptoNote + gerçek dünya koşullarına uyarlanmış dinamik hâli.
Bitcoin'den farklı olarak Monero, baştan sona mahremiyet esasına uyan dijital nakit olarak tasarlandı. Bir fork (farklı bir blokzincir çatalı) değildi. Tamamen yeniden düşünülmüş bir sistemdi. Monero'nun Bitcoin'in temel sorunlarını nasıl çözdüğüne bir göz atalım.
- Monero temel varsayılan olarak mahremiyetle gelir.
Monero her işlemde şunları kullanır: Göndereni gizlemek için Halka İmzalar (Ring Signatures); alıcıyı gizlemek için Gizli Adresler (Stealth Addresses); tutarı gizlemek için Halka Gizli Transaksiyonlar (RingCT). Hiç kimse göndereni, alıcıyı veya tutarı birbirleriyle ilişkilendiremez.
Halka İmzalar nedir? İşlemlerinizi birçok sahte (decoy) işlemle karıştırarak gizleyen kriptografik hilelerdir. Gözlemciler gerçek gönderenin kim olduğunu anlayamaz, tüm olası gönderenler eşit olasılıkta görünür. Bu izlenemezliktir.
Gizli Adresler nedir? Monero aldığınızda, açık adresiniz zincir üzerinde gösterilmez. Bunun yerine, gelen her işlem için tek kullanımlık bir adres oluşturulur. Bu, bağlantı kurulamazlığı, yani ilişkilendirilemezliği sağlar, böylece kimse bakiyenizi veya ödeme geçmişinizi bilemez.
RingCT (Ring Confidential Transactions) nedir? RingCT, gönderilen tutarı gizler. Artık şeffaf bakiyeler yoktur. Yalnızca gönderen ve alıcı gerçek tutarı bilir, bu da Monero'yu fungibl, yani birimdenk yapar.
- Birimdenklik, paranın para olmasını kesinleştiren temel özelliktir.
Bazı coin'ler geçmişleri nedeniyle "kirlenmiş" ise (örneğin, Darknet pazaryerlerinde kullanılmışsa), artık aynı değere sahip değillerdir. Bitcoin'de bu sorun vardır. Ancak Monero'da yoktur.
1 BTC = Chainalysis'in UTXO'nun çıkış noktasına göre belirlediği değer.
1 XMR = her zaman 1 XMR!
- Monero değişen dünyaya daima adapte olabilir.
Bu da Bitcoin'in bir başka noksanıdır. Bitcoin'de yükseltmeler ve iyileştirmeler çetrefilli ve zordur. Bitcoin'in idefix katılığı, her büyük değişiklik önerisinde topluluk bölünmesi riskini beraberinde getirir (bakınız, Bitcoin Cash). Monero, çatallanma veya drama olmadan, adapte olabilen konsensüs kullanır ve düzenli olarak kendini iyileştirir.
- Monero, ücretler ve kullanışlılık açısından tüm kripto para birimlerini geride bırakmıştır.
Bitcoin ücretleri büyük dalgalanmalar gösterir. Monero, ücretleri düşük ve öngörülebilir tutarak, gerçek nakit gibi küçük, hızlı ve sık gerçekleştirilen ödemeler için optimize edilmiştir.
- Dezavantajı: Şeffaflık meselesi.
Bazıları Monero'nun mahremiyetinin çok güçlü olduğunu, denetlenmesinin ve kamuya açık olarak doğrulanmasının daha zor olduğunu savunur. Ancak mahrem bilgiler, görüntüleme anahtarları ile sadece gönüllü taraflar arasında seçici olarak ortaya çıkarılabilir. Saklı değildir, seçici olarak görülebilirdir.
Peki Bitcoin daha güvenli değil mi? Güvenlik ≠ Şeffaflık. Monero, güçlü şifreleme ve ASIC dirençli bir madencilik algoritması (RandomX) kullanarak gerçek merkeziyetsizliği temin ve teşvik eder. Herkes, ekstra donanım ve bilgiye ihtiyaç duymadan CPU ile madencilik yapabilir.
Sıkça duyulan şöyle bir yanılgı vardır: "Monero suçlular içindir." Mahremiyet ≠ Suç. Kredi kartı bilgilerinizi ve hesap dökümünüzü herkese açık olarak yayınlamazsınız, değil mi? Monero mahrem, izin gerektirmeyen ve sansüre dirençli bir dijital nakit para birimidir.
Şeffaflık yine de var olabilir. Bir ödemeyi kanıtlamanız gerekiyorsa, Monero bunu görüntüleme anahtarları (view keys) veya işlem kanıtları (tx proofs) kullanarak sağlar. Mahremiyet temel varsayılan bir özelliktir, zorunlu değildir. İsteğe bağlı denetlenebilirlikise bir özelliktir, bir hata değildir.
Uzun lafın kısası: Bitcoin devrimi başlattı. Monero, P2P elektronik nakit kısmını mükemmelleştirdi.
+ Mahrem
+ Birimdenk
+ Güvenli
+ Ölçeklenebilir
+ Adaptif
İşte dijital nakit böyle olmalıdır. Bitcoin bize neyin mümkün olduğunu gösterdi. Monero ise bize neyin gerekli olduğunu gösteriyor. Gözetim ve finansal sansürün hâkim olduğu bir dünyada mahremiyet bir lüks değil, en temel haktır.
Monero, bu hakkın cisimleşmiş ve eylemdeki hâlidir. Monero özgürlük parasıdır.
Şimdi Monero lehine genel gerekçeler sunmak istiyorum.
Fiyat hareketlerinden bağımsız olarak şu anda Monero tutmanız için bazı nedenler:
+ Ülkenizin para biriminin enflasyonundan etkilenmeyen bir tasarruf hesabı istiyorsanız, Monero'da değer saklayabilirsiniz.
+ Şimdi satın alırsanız, hükümetin Monero'yu yasaklaması durumunda bile Monero'ya erişebilirsiniz.
+ Paranızı Monero'da tutarak hükümetin paranızı el koymasını önleyebilirsiniz.
+ Paranızı Monero'da tutarak hükümetin paranızın varlığından haberdar olmamasını da kolaylıkla sağlayabilirsiniz .
+ Paranızı Monero'da tutarak, ne satın aldığınızı veya paranızla ne yaptığınızı kimsenin bilmediğinden emin olabilirsiniz.
+ Tüm bu pratiklerle Monero'nun fiyatını biraz daha yüksek hâle getirerek, hükümetin ve diğer kötü niyetli entitelerin spam saldırılarına karşı Monero'yu daha dayanıklı hâle getirebilirsiniz.
Monero'yu ideolojik olarak desteklemeniz için bazı nedenler:
+ Yegâne mahrem para (Liberteryenler, Anarşistler, mülkiyet ve mahremiyet temelli özgürlüğün savunucuları için yeterli sebep.)
+ Merkeziyetsizliği garanti edebilen tek kripto para birimi (Muhalif düşünce, Çeşitli ideolojiler, devlet karşıtlığı için yeterli sebep.)
+ Kuyruk emisyonu sayesinde uzun ömürlülüğü garanti eden tek kripto para birimi (Ekonomistler için yeterli sebep.)
Finansal açıdan elde tutma nedenleri:
+ Diğer tüm kripto paraların aksine gerçek hayatta ve Darknet'in tamamında kullanımı ve dolayısıyla da bir taban fiyatı var.
+ Bitcoin'i geride bırakan, benimsenme ve kullanımda kanıtlanabilir üstel büyüme oranı var.
+ Tüm kripto paralar arasında BTC ve ETH'nin ardından üçüncü büyük geliştirici topluluğuna sahip, ancak piyasa değeri açısından 20 ila 25. sıralarda seyrediyor.
+ Uzun vadede potansiyel artış (24 trilyon piyasa değeri), değerinin hızla artabileceği anlamına geliyor
+ Monero'nun fiyatı nispeten istikrarlıdır, bu da potansiyel yükselişlerden ve değer artışlarından yararlanırken, değer kaybı konusunda çok endişelenmeden yavaşça biriktirmek için en iyi coin'lerden biri olduğu anlamına gelir.
+ Şeffaf olmayan muhasebe defteri sayesinde kimin ne kadar XMR'ye sahip olduğu asla bilinemeyeceği için hiç kimse hedef hâline getirilemez.
+ Dolar çökerse, insanlar kripto paraya akın edecek. Ancak hükümetler de boş durmayacaktır — çıkışları engellemek için cüzdanları bloke edecek veya blok zinciri sunucularını fişleyip takip altına alacaktır. Evet, Bitcoin bile savunmasızdır. Sadece Monero bu sistemin dışında durabilecek kapasitededir çünkü yıllardır tüm borsalardan atıldı, saldırıya uğradı, piyasanın geri kalanından koparıldı... Tüm bunlara inanmak zor gelebilir. Ancak gerçek bu. Her şey pahalılaşıyor. İnsanlar panik içinde kripto para satın alıyor ve almaya devam edecek. Sonra tüm bunlara erişim engellendiğinde tekrar ve daha büyük bir panik yapacaklar. Bunu kitlesel çıkışlar izleyecek. Son ayakta kalan ise kesinlikle Monero olacak. Bitcoin asla Monero'dan daha iyi olamaz. İnsanlar, "özgürlük parası" sandıkları şeye hükümet dur komutunu bağırdığı zaman bunu zor ve acı yoldan öğrenecek. Bu bir farazilik değil, sadece bir zaman meselesidir. Diğerleri de gerçek bir zorlukla karşı karşıya kaldıklarında domino taşları gibi devrilecekler. İnsanlar her zaman yaptıklarını yapacak ve paniğe kapılacaklar. Monero ise orada tüm bu panik içindeki koyunları bekliyor olacak. İnsanlar geldiklerinde Monero'yu diğer tüm kripto paraların giydiği koyun postlarını ayakları altında çiğnerken görecek.
Bitcoin devrim niteliğinde bir yenilikti. Eşler arası dijital nakit paranın bankalar olmadan da işleyebileceğini kanıtladı. Herkesin erişebileceği işlemleri, merkezî ve güvene dayalı olmayan bir şekilde iş kanıtı ile birleştirdi. Ancak bunun bir bedeli vardı...
Bitcoin'in muhasebe defteri herkese açıktır. Her işlem şeffaf ve izlenebilirdir. Herkes paranın bir adresden diğerine geçişini takip edebilir. Bu da onu dijital nakitten çok, halka açık bir muhasebe defterindeki dijital çeklere benzer hâle getirir. Bu izlenebilirlik, nakit paranın temel ilkelerini ihlal eder.
https://link.springer.com/chapter/10.1007/3-540-46766-1_27
1991 yılında yayınlanmış "Universal Electronic Cash" başlıklı makalenin yazarları Tatsuaki Okamoto ve Kazuo Ohta'ya göre, ideal dijital nakit aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
+ İzlenemezlik, yani bir transaksiyonu kimin gönderdiğini tespit edemememiz.
+ İlişkilendirilemezlik, yani iki farklı transaksiyonun aynı kişiye yapılıp yapılmadığını bilemememiz.
Bitcoin her ikisinde de sınıfta kalıyor ve işte burada CryptoNote devreye giriyor.
2013 yılında, Nicolas van Saberhagen müstear adını kullanan ve kimliği bilinmeyen bir yazar, Bitcoin'in kusurlarını gidermek için bir protokol önerdi. Bu protokol, Monero'nun temelini oluşturacaktı.
https://web.getmonero.org/resources/research-lab/pubs/cryptonote-whitepaper.pdf
Monero = CryptoNote + gerçek dünya koşullarına uyarlanmış dinamik hâli.
Bitcoin'den farklı olarak Monero, baştan sona mahremiyet esasına uyan dijital nakit olarak tasarlandı. Bir fork (farklı bir blokzincir çatalı) değildi. Tamamen yeniden düşünülmüş bir sistemdi. Monero'nun Bitcoin'in temel sorunlarını nasıl çözdüğüne bir göz atalım.
- Monero temel varsayılan olarak mahremiyetle gelir.
Monero her işlemde şunları kullanır: Göndereni gizlemek için Halka İmzalar (Ring Signatures); alıcıyı gizlemek için Gizli Adresler (Stealth Addresses); tutarı gizlemek için Halka Gizli Transaksiyonlar (RingCT). Hiç kimse göndereni, alıcıyı veya tutarı birbirleriyle ilişkilendiremez.
Halka İmzalar nedir? İşlemlerinizi birçok sahte (decoy) işlemle karıştırarak gizleyen kriptografik hilelerdir. Gözlemciler gerçek gönderenin kim olduğunu anlayamaz, tüm olası gönderenler eşit olasılıkta görünür. Bu izlenemezliktir.
Gizli Adresler nedir? Monero aldığınızda, açık adresiniz zincir üzerinde gösterilmez. Bunun yerine, gelen her işlem için tek kullanımlık bir adres oluşturulur. Bu, bağlantı kurulamazlığı, yani ilişkilendirilemezliği sağlar, böylece kimse bakiyenizi veya ödeme geçmişinizi bilemez.
RingCT (Ring Confidential Transactions) nedir? RingCT, gönderilen tutarı gizler. Artık şeffaf bakiyeler yoktur. Yalnızca gönderen ve alıcı gerçek tutarı bilir, bu da Monero'yu fungibl, yani birimdenk yapar.
- Birimdenklik, paranın para olmasını kesinleştiren temel özelliktir.
Bazı coin'ler geçmişleri nedeniyle "kirlenmiş" ise (örneğin, Darknet pazaryerlerinde kullanılmışsa), artık aynı değere sahip değillerdir. Bitcoin'de bu sorun vardır. Ancak Monero'da yoktur.
1 BTC = Chainalysis'in UTXO'nun çıkış noktasına göre belirlediği değer.
1 XMR = her zaman 1 XMR!
- Monero değişen dünyaya daima adapte olabilir.
Bu da Bitcoin'in bir başka noksanıdır. Bitcoin'de yükseltmeler ve iyileştirmeler çetrefilli ve zordur. Bitcoin'in idefix katılığı, her büyük değişiklik önerisinde topluluk bölünmesi riskini beraberinde getirir (bakınız, Bitcoin Cash). Monero, çatallanma veya drama olmadan, adapte olabilen konsensüs kullanır ve düzenli olarak kendini iyileştirir.
- Monero, ücretler ve kullanışlılık açısından tüm kripto para birimlerini geride bırakmıştır.
Bitcoin ücretleri büyük dalgalanmalar gösterir. Monero, ücretleri düşük ve öngörülebilir tutarak, gerçek nakit gibi küçük, hızlı ve sık gerçekleştirilen ödemeler için optimize edilmiştir.
- Dezavantajı: Şeffaflık meselesi.
Bazıları Monero'nun mahremiyetinin çok güçlü olduğunu, denetlenmesinin ve kamuya açık olarak doğrulanmasının daha zor olduğunu savunur. Ancak mahrem bilgiler, görüntüleme anahtarları ile sadece gönüllü taraflar arasında seçici olarak ortaya çıkarılabilir. Saklı değildir, seçici olarak görülebilirdir.
Peki Bitcoin daha güvenli değil mi? Güvenlik ≠ Şeffaflık. Monero, güçlü şifreleme ve ASIC dirençli bir madencilik algoritması (RandomX) kullanarak gerçek merkeziyetsizliği temin ve teşvik eder. Herkes, ekstra donanım ve bilgiye ihtiyaç duymadan CPU ile madencilik yapabilir.
Sıkça duyulan şöyle bir yanılgı vardır: "Monero suçlular içindir." Mahremiyet ≠ Suç. Kredi kartı bilgilerinizi ve hesap dökümünüzü herkese açık olarak yayınlamazsınız, değil mi? Monero mahrem, izin gerektirmeyen ve sansüre dirençli bir dijital nakit para birimidir.
Şeffaflık yine de var olabilir. Bir ödemeyi kanıtlamanız gerekiyorsa, Monero bunu görüntüleme anahtarları (view keys) veya işlem kanıtları (tx proofs) kullanarak sağlar. Mahremiyet temel varsayılan bir özelliktir, zorunlu değildir. İsteğe bağlı denetlenebilirlikise bir özelliktir, bir hata değildir.
Uzun lafın kısası: Bitcoin devrimi başlattı. Monero, P2P elektronik nakit kısmını mükemmelleştirdi.
+ Mahrem
+ Birimdenk
+ Güvenli
+ Ölçeklenebilir
+ Adaptif
İşte dijital nakit böyle olmalıdır. Bitcoin bize neyin mümkün olduğunu gösterdi. Monero ise bize neyin gerekli olduğunu gösteriyor. Gözetim ve finansal sansürün hâkim olduğu bir dünyada mahremiyet bir lüks değil, en temel haktır.
Monero, bu hakkın cisimleşmiş ve eylemdeki hâlidir. Monero özgürlük parasıdır.
Şimdi Monero lehine genel gerekçeler sunmak istiyorum.
Fiyat hareketlerinden bağımsız olarak şu anda Monero tutmanız için bazı nedenler:
+ Ülkenizin para biriminin enflasyonundan etkilenmeyen bir tasarruf hesabı istiyorsanız, Monero'da değer saklayabilirsiniz.
+ Şimdi satın alırsanız, hükümetin Monero'yu yasaklaması durumunda bile Monero'ya erişebilirsiniz.
+ Paranızı Monero'da tutarak hükümetin paranızı el koymasını önleyebilirsiniz.
+ Paranızı Monero'da tutarak hükümetin paranızın varlığından haberdar olmamasını da kolaylıkla sağlayabilirsiniz .
+ Paranızı Monero'da tutarak, ne satın aldığınızı veya paranızla ne yaptığınızı kimsenin bilmediğinden emin olabilirsiniz.
+ Tüm bu pratiklerle Monero'nun fiyatını biraz daha yüksek hâle getirerek, hükümetin ve diğer kötü niyetli entitelerin spam saldırılarına karşı Monero'yu daha dayanıklı hâle getirebilirsiniz.
Monero'yu ideolojik olarak desteklemeniz için bazı nedenler:
+ Yegâne mahrem para (Liberteryenler, Anarşistler, mülkiyet ve mahremiyet temelli özgürlüğün savunucuları için yeterli sebep.)
+ Merkeziyetsizliği garanti edebilen tek kripto para birimi (Muhalif düşünce, Çeşitli ideolojiler, devlet karşıtlığı için yeterli sebep.)
+ Kuyruk emisyonu sayesinde uzun ömürlülüğü garanti eden tek kripto para birimi (Ekonomistler için yeterli sebep.)
Finansal açıdan elde tutma nedenleri:
+ Diğer tüm kripto paraların aksine gerçek hayatta ve Darknet'in tamamında kullanımı ve dolayısıyla da bir taban fiyatı var.
+ Bitcoin'i geride bırakan, benimsenme ve kullanımda kanıtlanabilir üstel büyüme oranı var.
+ Tüm kripto paralar arasında BTC ve ETH'nin ardından üçüncü büyük geliştirici topluluğuna sahip, ancak piyasa değeri açısından 20 ila 25. sıralarda seyrediyor.
+ Uzun vadede potansiyel artış (24 trilyon piyasa değeri), değerinin hızla artabileceği anlamına geliyor
+ Monero'nun fiyatı nispeten istikrarlıdır, bu da potansiyel yükselişlerden ve değer artışlarından yararlanırken, değer kaybı konusunda çok endişelenmeden yavaşça biriktirmek için en iyi coin'lerden biri olduğu anlamına gelir.
+ Şeffaf olmayan muhasebe defteri sayesinde kimin ne kadar XMR'ye sahip olduğu asla bilinemeyeceği için hiç kimse hedef hâline getirilemez.
+ Dolar çökerse, insanlar kripto paraya akın edecek. Ancak hükümetler de boş durmayacaktır — çıkışları engellemek için cüzdanları bloke edecek veya blok zinciri sunucularını fişleyip takip altına alacaktır. Evet, Bitcoin bile savunmasızdır. Sadece Monero bu sistemin dışında durabilecek kapasitededir çünkü yıllardır tüm borsalardan atıldı, saldırıya uğradı, piyasanın geri kalanından koparıldı... Tüm bunlara inanmak zor gelebilir. Ancak gerçek bu. Her şey pahalılaşıyor. İnsanlar panik içinde kripto para satın alıyor ve almaya devam edecek. Sonra tüm bunlara erişim engellendiğinde tekrar ve daha büyük bir panik yapacaklar. Bunu kitlesel çıkışlar izleyecek. Son ayakta kalan ise kesinlikle Monero olacak. Bitcoin asla Monero'dan daha iyi olamaz. İnsanlar, "özgürlük parası" sandıkları şeye hükümet dur komutunu bağırdığı zaman bunu zor ve acı yoldan öğrenecek. Bu bir farazilik değil, sadece bir zaman meselesidir. Diğerleri de gerçek bir zorlukla karşı karşıya kaldıklarında domino taşları gibi devrilecekler. İnsanlar her zaman yaptıklarını yapacak ve paniğe kapılacaklar. Monero ise orada tüm bu panik içindeki koyunları bekliyor olacak. İnsanlar geldiklerinde Monero'yu diğer tüm kripto paraların giydiği koyun postlarını ayakları altında çiğnerken görecek.
Bitcoin'in tüm hikâyesi, devletlerin ve şirketlerin "tamamen bu işe gönül verdiğine" ve bu piyasanın gerçek taleple büyüdüğüne sizi ikna etmek için içeriden birileri tarafından senaryolaştırılmış, sahnelenmiş bir illüzyondur. Bu, insanlık tarihindeki EN BÜYÜK balondur ve gelmiş geçmiş en büyük finansal skandal olarak tarihe geçecektir. Şunu kendinize sorun: Eğer Bitcoin bu kadar merkeziyetsiz ve güçlüyse, neden aynı birkaç kuruluş süregelen anlatıyı, madencilik çiftliklerini, cüzdanları ve mevzuatı kontrol ediyor? Anlayacağınız, her şey göz boyama ve kandırmacadan ibaret. Buyrun size kanıtı:
Jack Mallers da bu iç çemberin bir parçası ve Tether-Bitfinex makinesine derinden bağlı. Yeni şirketi Twenty One Capital, devasa Bitcoin yatırımları yaptığını iddia etti. Ancak on-chain (Bitcoin temel blok zinciri) verilerine göre 14000 BTC (2 milyar dolar) doğrudan Tether'in rezervlerinden geldi. Mallers, çok fazla talep gördüklerini iddia ediyor, ancak herhangi birinin onlara yatırım yaptığına dair tek kanıt, yatırımcılara yalan söylemekten ve dolandırıcılık yapmaktan tam anlamıyla suçlu bulunan bir şirket olan Tether tarafından gösteriliyor. Epey şüpheli... Bu bir yatırım değil. Bu aslında bir iç muhasebe çalışması -diğer bir deyişle, daha geniş bir likidite sirkinde sadece başka bir paravan hareket. Mallers'ın diğer şirketi Strike'ın da uzun süredir Tether ile yakın bağları var. Ödemelerinin %100'ü Tether üzerinden yapılıyor. Burada söz konusu olan şey inovasyon değil, sadece konsolidasyondur.
Michael Saylor da aynı göz boyayan Ponzi döngüsünü yürütüyor. Saylor'ın da aynı içeriden ekosistemle bağları olduğunu ve tüm bunları desteklediğini garanti ederim. Strategy (Saylor'ın şirketi) hiçbir inovasyon yapmıyor ve piyasadaki en riskli, en kaldıraçlı hisse senetlerinden birini yönetiyor. Bu şirketler Bitcoin'e yatırım yapmıyorlar, resmen onu sağıyorlar. Sistemleri de çok açık:
Sermaye artır → BTC satın al → Fiyatın şişirilmesini sağla → Daha fazla sermaye artır → Bunu sürekli tekrarla
Bu, hopium (umutla uyuşturmaca) ve hype (abartılı-aceleci gaza getirmece ve yutturmaca) üzerine kurulu döngüsel bir plandır. Saylor'un anlatısı da sağlam parayla ilgili değildir -müzik durmadan önce maksimum değeri elde etmek için dolandırıcılığı yeterince uzun süre canlı tutmakla ilgilidir.
Tether ve Bitcoin arasında kısır bir destek döngüsü var: Tether Bitcoin'i, Bitcoin de Tether'i destekliyor. Bu düzenek, saatli bir bombadır. 2025 Bitcoin Konferansı'nda, Bitcoin Standardı kitabının yazarı BTC maksimalisti Saifedean Ammous nihayet herkesin düşündüğü ama dile getiremediği şeyi söyledi:
"Tether sessizce Bitcoin biriktiriyor ve rezervlerini istikrarlı bir şekilde artırıyor. Bir gün, Bitcoin varlıkları dolar rezervlerini geçebilir. O zaman Tether sadece sabit değerini korumakla kalmayacak, aynı zamanda değerini daha da yükseltebilecektir. Hazine tahvilleri yerine Bitcoin tarafından desteklenen, bir dolardan daha değerli bir stabilcoin hayal edin."
Bu, Mt. Gox ve Lehman Brothers'ın çöküşünü andırıyor: Likidite ortadan kalktığında, tüm iskambil kule yıkılır. Ortada gerçek varlık yok, sadece birbirini destekleyen geçici ve istikrarsız iddialar var. Dolayısıyla büyük bir çöküşe hazır olun.
2025 Bitcoin Konferansı'nda Tether yönetimi, 100000'den fazla Bitcoin'e ve 50 tondan fazla altına sahip olduklarını açıkladı. Kulağa çok güvenilmez geliyor, değil mi? Oyun şöyle oynanacak:
1. Tether havadan milyonlar basar.
2. Fiyatları pompalamak için yeni basılan Tether ile BTC satın alır.
3. "Rezerv" olarak USD ve altın almak için ihtiyaç fazlası BTC'leri satar.
4. Sonra da meşru olduğunu kanıtlamak için bu rezervleri sergiler.
5. Bu arada (bitcoin maksimalist koyunlarından oluşan) beyinsiz kalabalık, dolandırıcılık olmadığına ikna olmuş bir şekilde bu şaklabanlığı alkışlar.
Tether gerçeğini sürekli dile getirenler ve uyarıda bulunanlar başından beri haklıydı. Yıllar önce, herkes bu tehlikeyi ciddiye almayıp görmezden gelirken Tether'in sessizce BTC satın aldığını duyduk, gördük. Ve artık bunu gizleyemiyorlar bile. Tether, tüm Bitcoin piyasasını destekleyen tek büyük alıcıdır ve her şey onların sonsuz para basımlarıyla alımlarına bağlıdır. Bu, nihai iskambil kuledir.
Bitcoin'e yönelik kurumsal talep (şirketlerin talebi) sadece geçici bir modadır. 2 Haziran'da, Bitcoin spot ETF'leri net 267,5 milyon dolarlık çekilme görerek arka arkaya üç gün para çıkışına işaret etti. Bu tek seferlik bir şey de değil -aylardır devam ediyor ve kurumların hızlı bir şekilde Bitcoin piyasasından çekildiğini gösteriyor. 2021'in sonlarında, Bitcoin ETF girişleri hype zirvesinde milyarlara ulaşmıştı. O zamandan bu yana kurumsal ilgi %91'den fazla oranda azaldı. Bu kesintisiz ve istikrarlı sermaye çıkışları, artan şüpheleri, daha sıkı mevzuatları, aşırı dalgalı piyasaları ve net bir kârın olmadığını ortaya koyuyor. Kurumların Bitcoin'in fiyatını desteklemesi gerekiyordu ama bunun yerine kaçıyorlar. "Kurumsal talep" sadece bir hype ve FOMO (günceli kaçırma korkusu) idi. Akıllı para çoktan uzaklaşmaya başladı. Daha da kötüsü, kripto yanlısı yeni SEC (ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu) bile temkinli davranıyor. Zayıf dolandırıcılık korumalarını gerekçe göstererek Bitwise ve Grayscale gibi şirketlerin yeni spot Bitcoin ETF'lerini onaylamakta tereddüt ettikleri bildiriliyor.
Sonuç olarak, tüm bu Bitcoin ekosistemi aslında aldatmacadan başka bir şey değildir. Bu endüstri, acımasız ve durmak bilmeyen bir manipülasyonla ayakta tutulmaktadır; Tether ve Bitfinex gibi içeriden birileri, gerçek talep ve benimseme yanılsaması yaratmak için coinleri ve likiditeyi karıştırarak dikkatle tertiplenmiş bir şov yürütmektedir. Yatırımcıları kandırmak için bu güçlü marka anlatısını inşa ediyorlar ve herkesi devletlerin ve şirketlerin "bu işe yatkın ve inanmış" olduklarına ikna ediyorlar, oysa gerçekte bu durum özenle hazırlanmış bir pompalama ve teşvik etme dümeninden ibaret. Eğer hype’a kanmadan dikkatinizi verip gürültünün arkasını ihtiyatla görmeye çalışırsanız, tüm bunların ne kadar tehlikeli olduğunun farkına varabilirsiniz. Bitcoin'in fiyatı organik büyüme ya da gerçek kurumsal ilgiden kaynaklanmıyor; neredeyse tamamen Tether'in sınırsız dolar basması ve fiyatları yapay olarak yüksek tutmak için BTC satın almasıyla besleniyor. Bitcoin talebinin %90'ından fazlası bu Tether enjeksiyonları yoluyla gerçekleştiriliyor. Şu anda Trump yönetimi tarafından yürürlüğe konmaya çalışılanlar gibi stabilcoin mevzuatları bu likidite musluğunu kestiğinde, piyasa acımasız bir hesaplaşmayla karşı karşıya kalacaktır. Bitcoin kaçınılmaz olarak 100 bin doların çok altına düşecek ve kolayca 10 bin doların da altına inebilecektir. Sözde "kurumsal talep" buharlaştı, içeriden bilgi sızdıranlar ve alanlar ifşa oldu. Bu teşvik ve destek dümeni sonsuza kadar devam edemez. Bu satırlar, tüm bu anlatının nasıl uyduruk bir fantezi olduğunu gösteriyor. Uyarmadı demeyin; Bitcoin, sağlam paranın geleceği değil; saatli bir finansal bombadır. Zaten saçma sapan bir bomba olmasa ABD neden bu kadar heveslensin ki..?
Fiat illüzyonlarından birine dönüşen Bitcoin delüzyonuna karşı kendinizi korumak için sağlam bir seçeneğiniz olduğunu da unutmayın.
Should Have Used Monero
Should Have Used Monero!
Mahremiyet sadece transaksiyonlarınızın, ticari ilişkilerinizin, hesap hareketlerinizin devlet tarafından izlenmemesinden ve takip edilmemesinden ibaret değildir; şirketlerin sizin hakkınızda devasa profiller oluşturmasını engellemekle de ilgilidir. Şirketler ne satın aldığınızı, hareketlerinizi, alışkanlıklarınızı elektronik ödeme sistemlerinin neredeyse tamamı sayesinde bilmektedir ve bu "neredeyse" ifadesinin sebebi olan aykırılık, yani Monero, finansal verilerin en yüksek teklifi verene satılan başka bir ürün olmamasını sağlar. Üstelik Monero, bir para olarak her biriminin eşdeğerliğini sağlarken aynı zamanda işlevsel bir kıtlığı da garanti altında tutar. Böylece elinize önceki kullanıcıları tarafından kirletilerek bir şantaj aracına dönüştürülmüş ve tağşiş edilmiş bir para asla geçmez.
(Privacy is not just about not having your transactions, your business dealings, your account activity monitored and tracked by the state; it is also about preventing companies from building huge profiling systems about you. Companies know what you buy, your movements, your habits, thanks to almost all electronic payment systems, and the anomaly that is the reason for this "almost" - Monero - ensures that financial data is not just another product sold to the highest bidder. Moreover, as a money, Monero ensures the equivalence of each of its units while at the same time guaranteeing a functional scarcity. Thus, you will never receive a coin that has been tainted and turned into a blackmail tool by its previous users, and that has been debased.)
"Yeterli seviyede gizlilik" hiç mahremiyet olmaması ile aynı şeydir. Mutlak mahremiyet, tıpkı Cypherpunk ataların da dediği gibi bir doğal hak öncülüdür ki sadece #Monero bunun için mücadele etmektedir ve önemli olan da bunu ilk kimin yaptığı değil, kimin en iyi yaptığıdır.
("Having enough privacy" is the same as having no privacy at all. As the Cypherpunk ancestors said, absolute and uncompromised privacy is a premise of natural rights, which only #Monero is fighting for, and it is not a question of who does it first, but who does it best.)
Yaygın kanının aksine, bence Satoshi karakteri ve Bitcoin projesi, Adam Back gibi bir çakaldan ziyade Nick Szabo gibi naif bir adamın yaratısı. Zaten böyle olduğuna dair deliller baskın. Nick Szabo, yani Satoshi yarattığı şeyin küçük bir projeden öteye gitmemesi gerektiğini ve bir prototip olarak kalmasını istiyordu, fakat işler öyle gitmedi. O da gidip CryptoNote üzerinde çalıştı. Nicolas van Saberhagen de tıpkı Satoshi Nakamoto'da olduğu gibi Nick Szabo'nun yarattığı bir alter-ego'dur. Birkaç kere "ben Bitcoin'i, ah şey, Bit Gold'u yaratırken" ("when I created Bitcoin, uh, Bit Gold...") şeklinde freudyen dil sürçmeleri yaşaması bu olasılığın sağlamasıdır. "Bitcoin maksimalizm" terörizmi yapmaması ve Satoshi'nin liberteryen söylemlerinin bire bir aynısını yıllar önce blogunda defalarca dile getirmesi de sağlam bir delildir. Yıllardır perde arkasında iki yaratısının da gelişimini sessizce izleyip muhtemelen asıl amaçladığı sürümün, yani Monero'nun geldiği noktadan memnuniyet duyuyor olmalıdır.
[Contrary to widely held belief; I think the Satoshi character and the Bitcoin project are the creation of a naive man like Nick Szabo rather than a coyote like Adam Back. The evidence is overwhelming that this is the case. Nick Szabo aka Satoshi, wanted his creation to be nothing more than a small project and a prototype, but it didn't pan out like that. So he went and worked on CryptoNote. Nicolas van Saberhagen is an alter-ego created by Nick Szabo, just like Satoshi Nakamoto. The fact that he has several Freudian slips like "when I created Bitcoin, uh, Bit Gold..." is a confirmation of this possibility. The fact that he does not engage in "Bitcoin maximalism" terrorism, and that he repeatedly expressed the exact same libertarian rhetoric of Satoshi on his blog years ago, is also solid evidence. He has been quietly watching the development of both of his creations behind the scenes for years and is probably pleased with the progress of his original intended release, which is Monero.]
Dünya giderek daha baskıcı teknokratik bir hâl alıyor, ancak her zaman özgürlüğüne ve gizliliğine hayati önem atfedip öncelik veren insanlar olacaktır. Ana akım hizmetlerde, yani merkezî borsalarda listelenmeyecek olsa bile biz Monero'yu bileceğiz, göreceğiz, kullanmaya devam edeceğiz. Çünkü Monero daima asıl işe yarayan, insanlığa şimdi ve daima asıl faydası dokunan olarak kalmaya ve teknolojinin desentralizasyonist doğasıyla el ele yükselmeye devam edecek. Monero'nun değeri artmaya ve değeri anlaşılmaya devam edecek. Bitcoin'in başlatmaya yeltenip bıraktığı yerden Monero alıp daha sert adımlarla devam ediyor, işi de kesinlikle bitirecek ve siz gizli fiat heveslilerinin bu konuda yapabileceğiniz hiçbir şey, sürdürebileceğiniz hiçbir negatif etkiniz olamayacak. Çünkü Monero, üstüne saldıran tüm kötü aktörleri, yani ASIC sistemler, FBI, IRS, Interpol, Europol, BIS, EU, Çin, Birleşik Krallık, Ciphertrace, Chainalysis, Elliptic, Integra, BlackRock ve benzerlerini rahatlıkla püskürtüp tüm merkezî borsaların %99'undan atıldıktan sonra bile piyasa değerini ve pazar payını %300 arttırdı ve müstakbel FCMP++ iyileştirmesiyle de tüm kullanıcılarına hem geçmiş hem de geleceğe dönük mutlak koruma ve hızlı işlevsellik sağlama kabiliyetini artırmayı sürdürerek gerçek Cypherpunk ve Kripto-anarşist idealleri yerine getiren yegâne eşler arası elektronik nakit para sistemi olduğunu kanıtlamaya devam ediyor olacak.
#Monero
#FCMP++
#HFSS
#Bitcoin
#Panopticon
Temel mahremiyetini geçici bir dijital konfor için feda edenler, ne mahremiyeti ne de konforu hak eder.
(Those who sacrifice their fundamental privacy for temporary digital comfort deserve neither privacy nor comfort.)
Monero > Bitcoin
Çünkü mahremiyet tartışma konusu bile yapılamaz. Mübadelen senin gözlerine özel değilse hürriyetin de senin ellerinde değildir.
Sistemden çıkman imkânsız ama #Monero ile kendini görünmez kılabilirsin.
